Genel

5 Maymun Deneyi: Kuramsal Negatif Öğrenme

Deney:

Araştırma şöyle ilk önce bir kafese 5 maymun koyuyorlar. Kafesin tepesine iple asılı muzlar koyuyorlar. Maymunlar doğal olarak muzlara ulaşmaya çalışıyorlar ama her ulaşmaya çalıştıklarında tepelerinden onlara soğuk su sıkılıyor. Yani tepeye çıkmaya çalışan bir maymun bile olsa hepsine soğuk su dökülüp ıslatılıkdıkları için diğerleri de bundan zarar görüyor. Bir süre sonra muzlara ulaşmaya çalışan maymunlar diğerleri tarafından engelleniyor.

Deneyin ikinci aşamasında dışarıdan bir maymunu alıp içerdeki bir maymunla değiştiriyorlar. Kafese yeni gelen maymun daha önce ıslatılmamıştır ve tepedeki muza ulaşmaya çalışıyor. Diğer maymunlar bu yeni gelen maymunu engelliyor.

Kafese tekradan içerdeki bir maymunu alıp yeni bir maymun koyuyorlar. Yeni maymun muzlara ulaşmaya çalıştığında ondan önceki gelen yeni maymunlar tarafından dövülüp engelleniyor. Bu süreç böyle devam ediyor.

Artık hiçbir maymun muzları almaya kalkışmıyor ve yeni gelen olursa engelleniyor. Engellenen yeni gelen bir başka yeni gelen olursa onu engellemeye çalışıyor.

Deneyi yapan: Dr. Martin E.P. Seligman

Değerlendirme: Bu maymun deneyinde de görüldüğü gibi negatif bir öğrenme sonrası artık yeni adımlar atılmıyor ve öğrenilmiş çaresizlik durumu yaşanıyor. Daha doğrusu bir daha üzerine gidememe ve gidenleri de engelleme durumu yaşanıyor. Burada kalıp yargılara da bir atıf var. İlk etapta maymunlar o yaşadıkları olumsuz olaylardan dolayı bunun artık yapılmaması gerektiğini bilinçlerine yerleştiriyorlar. Bundan da rahatsız olmak istemiyorlar. Daha sonra grupsal olarak kafesteki ıslatılan maymunlar bu duruma şartlanıyorlar ve izin vermiyorlar. Maymunların davranışlarına baktığımızda engelleme durumunu normal karşıladıklarını görüyoruz. Yani gereksiz engellediklerinin farkında değiller.

Sizin de yorumlarınızı bekliyoruz.

Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️

Başa dön tuşu