Filmlerle Psikoloji

Üç Maymun: -Mış Gibi Bir Aile (Film Analizi)

Üç Maymun filmi 2008 Türkiye, Fransa ve İtalya ortak yapımı bir filmdir. Adaylıkları ve ödülleri bulunan bu filmin yönetmeni Nuri Bilge Ceylan’dır.

Hadi Başlayalım

Karakterleri Tanıyalım

Eyüp: Servet’in şoförüdür. Dar gelirli bir ailede baba rolündedir. Hacer’in eşidir.

Servet: Bir partinin milletvekili adayıdır. Dağ yolunda birine çarpmıştır. Suçu üstlenmesi için şoförüne para teklifinde bulunmuştur.

Hacer: Eyüp’ün karısıdır. Telefonunun müziği, Yıldız Tilbe Emi’dir. Bu onun nasıl bir ruh hali olduğu hakkında bilgi vermektedir. Servet ise tutkuyla bağlandığı bir aşkıdır. Yani yasak bir aşk vardır ortada.

İsmail: Eyip ve Hacer’in oğludur. Üniversite sınavında başarısız olmuştur. Durgun bir ruh hali vardır. Filmin sonlarına doğru Servet’i öldürür.

Çocuk: İsmail’in kardeşidir. Vefat etmiştir. Eyüp ve İsmail’e bazı sahnelerde gözükmüştür.

Bayram: Kahvehane’de çalışmakta olan genç bir çıraktır. Anne babası yoktur, az bir ücretle çalışmaktadır. Evi olmadığı için akşamları kahvehanede uyumaktadır. Filmin sonlarına doğru Eyüp, oğlunun işlediği suçu Bayram’ın üstlenmesi için teklifte bulunur.

Üç Maymun Semboliği

Üç Maymun’un neyi temsil ettiğini düşünebilirsiniz. Filmin resmi sitesinde şöyle geçmektedir:

Küçük zaafların büyük yalanlara dönüşerek parçaladığı bir ailenin gerçeği örtbas ederek her şeye rağmen birarada kalma çabası. Altından kalkamayacağı acılara ya da sorumluluklara maruz kalmamak adına gerçeği bilmek istememek, onu görmemek, duymamak, hakkında konuşmamak ya da günümüz tabiriyle “Üç Maymun”u oynamak, onun varolduğu gerçeğini ortadan kaldırır mı?

nuribilgeceylan.com

Üç Maymun filminin konusu da bu alıntıdan çıkarılabilir. Bir aile ve ailede yaşayan üç kişinin iletişimsizliğiden kaynaklı bir hikaye anlatılmaktadır. Eyüp, Servet’in işlediği suçu (para karşılığı) üstlenir. Dokuz ay hapiste kaldığı süreçte geçen olaylar ve Servet ile Eyüp’ün karısı olan hacer arasındaki yasak ilişkiyi konu edinir.

Analiz

Dil’e Gelmeyen Kayıp

Ailenin sosyoekonomik durumu düşüktür. Üç kişilik bir ailedir. Geçmişte var olan bir kayıpları vardır. Bilindiği üzere her kayıp bir yas oluşturur. Bu ailedeki yas devam etmektedir çünkü konuşulmamıştır. Her şey görmezden gelinmiş ve -mış gibi yaşanmıştır. Dil’e gelmeyen şey tedavi edilemez. Sözcüklerle acıların ve hissedilenlerin dökülmesi, konuşulması gerekmektedir. Bu kaybın acısı, günden güne büyümüş olsa gerek ki -vefat eden kardeş- sahnelerde etkili bir şekilde karakterlerin karşısına çıkmıştır. Kaybı olmamış ve yaşamamış gibi görmek kişileri böyle bir acıya sürüklemiştir. Bilince atılanlar bilinçdışında yaşama devam etmiştir. Bunlar rüya ve dil sürçmeleri gibi yollarla kişilere hatırlatılmaktadır.

Yabancılaşma

Ailede herkes birbirine ve kendine yabancılaşmıştır. Üç kişilik küçük bir dairede yaşayan bu aile, adeta yabancılaşmanın temsilidir. Birbirinden uzak ve iletişimin bulunmadığı bir dünyadır burası. Öyle ki Eyüp hapishanedeyken ailesi onu toplamda 3 defa ziyaret etmiştir. Çaresizlik teması da bulunmaktadır. Eyüp oğluna bizim bizden başka kimsemiz yok demiştir.

Filmdeki Boşluklar

Üç Maymun Filminde çok fazla diyalog bulunmamaktadır. Hatta hiç denilse yanlış olmaz. Bazı olaylar da yansıtılmamıştır ve nedenleri bilinmemektedir. Örneğin kardeş nasıl ve ne zaman ölmüştür? Bu tür boşlukları izleyici kendisi doldurmaktadır. Diyalog az olsa da jest, mimik, bakışlar, eylemler ve çevreden gelen sesler bulunmaktadır. İzleyici buradan filmdeki karakterler ve yaşam hakkında çıkarım yapabilir.

Ezen ve Ezilen (The Platform Benzetmesi)

Film durağan bir yapıdadır. Durağanlığın içine gerilim ve dram eklenmiş gibidir. Neredeyse her karakter norm ve etik dışı eylemlerde bulunmuştur. Bu etik dışı davranışlardan bir tanesi de paragrafın devamın da anlatılmıştır. Servet geçirdiği kazanın suçu için Eyüp’e teklifte bulunmuştur. Eyüp bunu kabul etmiş ve 9 ay hapis yatmıştır. İlginçtir ki filmin sonlarında Eyüp de kahveci çırağı olan Bayram’a suçu üstlenme teklifi etmiştir. İsmail, Servet’i öldürmüştür. Eyüp de anne babasız ve sosyokoekonomik durumu ondan daha düşük bu genç birey’e, böyle bir teklifte bulunmuştur. Para üzerinden dönen bir sistem vardır. Genç kişiye hapishaneden çıktıktan sonra daha iyi bir hayat hayali sunulmuştur. Burada ezen ve ezilen ilişkisini görmekteyiz. Kısır bir döngü olarak düşünülebilir. Tam bu noktada, Psikolojiden Oku’dan analiz edilen bir başka filme atıfta bulunmakta fayda var. The Platform filminde karakterler bir üst katlara (daha iyi yaşam standartlarına) çıktıklarında, zamanında onları ezen insanlar gibi onlar da bir alt kattakileri eziyorlardı. Buna “dur” diyen karakterler bile bir süre sonra sisteme dahil oluyorlardı.

İletişim

İletişim ve farkındalık önemli kavramlardır. Kişiler birbirlerinden kopuk yaşamaktadırlar. Diyaloglarda da etkili bir iletişim görülmemektedir. Karakterler birbirlerinden gerçekleri saklamışlardır. Filminin sonlarına doğru işin içine suç ortaklığı da karışmıştır. Bu şekilde ailedeki işlevsel dinamikler bozulmuştur.

Filmden Bir Diyalog:

İsmail geç saatte eve girer. Annesiyle şöyle bir diyaloğu olur. Yüz yüze olmayan sadece salondan odaya sesle olan bir iletişimdir.

  • Hacer: Neredeydin bu saate kadar?
  • İsmail: Hiç takılıyorduk
  • Hacer: hee?
  • İsmail: Takılıyorduk arkadaşlarla
  • Hacer: Hangi arkadaşlar?
  • İsmail: Hangi arkadaşlar olacak!

İsmail, ergenlik dönemindedir. Bunun da etkisi söylemlerinde görülmektedir. Ancak ailenin “Üç Maymun” durumu da eklenince ailedeki iletişim problemi had safhaya çıkmaktadır. Burada İsmail’in nerede olduğunu ya da en azından başından geçen problemi anlatması gerekirdi. Bu şekilde çözüm için bir kişi daha eklenir ve beyin fırtınası yapılırdı.

Kadın’ın Temsili

Üç Maymun filminde Hacer karakteri, adeta tüm kötülüklerinin anası gibidir. Kocasını aldatır ve eşi hapishanedeyken onun yanına hiç uğramaz. Film bu yönüyle eleştirilmiştir.

Ancak film ironik olarak da erkek egemen sistemi eleştirmektedir. İsmail, Eyüp ve Servet iktidarlık konusunda başarı gösterememiştir. Aslında filmdeki üç erkek karakter de kaybedendir.

Detaylı okumak için tıkla


Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️

Bir Yorum

  1. Uğur Zeynul dedi ki:

    Bu kadar güzel bir inceleme okumak filmi tekrar izlemek gibi hissetirdi herşeyi çok sade bir şekilde analizlemişsiniz ellerinize sağlık.

Başa dön tuşu