Filmlerle Psikoloji

Climax: Bilinçdışı Gerçeği (Film Analizi)

Bilinçdışı olan; inanç, korku ve endişelerin uzak mirasının ürünüdür.

Climax

Film Özeti

Fransa’daki köhne bir dans kulübünde geçen uzun bir geceyi gözler önüne seriyor. 90’ların ortasında 20 dansçı, üç günlük bir prova için ormandaki yatılı bir okulda bir araya gelir. Birbirini yeni tanıyan ekip provalar dışında da eğlenceli vakit geçirirler. Provaların bitmesinin ardından ayrılmadan önce son bir parti düzenlerler. Fakat içkilerin sayısı arttıkça içlerinden bazıları tuhaf davranışlar sergilemeye başlar. Bir süre sonra müzikle de birlikte nevrozların etkisine girerler. Gençler bir süre sonra tamamen kontrollerini kaybeder. Artık onların içine düştükleri girdaba direnmeleri neredeyse imkansızdır. Müzik, dans, gerilim ve cinsellik dolu bu ortamda kimileri cennette olduğunu hissederken kimileri içinse durum cehennemden farksızdır.

Film Yönetmeni: Gaspar Noe

Karanlığımız öncelikle bilinçdışımızdır.

Film Analizi

Ekrana ilk baktığımızda geniş bi’alana ait bembeyaz kar’ın olağanüstü görüntüsü ile karşılaşıyoruz. Zihin. Boşluk. Temizlenmiş bi’bilinç. Kar’ın hissiyatı bu. Acı ve gerçekliğin varlığını unuttururcasına tam zihnimizde yer edinecekken; aslında bizi adım adım takip ettiğini gösteriyor, gerçekliğin ta kendisini… En derinden gelen o tiz çığlık sesi ve vahşetin o korku hali… Ağacın sembolize ettiği yeni bi’yaşama ya da başlangıca dönüş… En başa. Kalınan yerden devam’a…

Dans grubunu tanıyoruz. Daha da önemli olan birbirinden farklı karakterleri. Dünyaya ait görüşlerini, korkularını, planlarını anlatıp zihinlerini boşaltıyorlar. Bilinçlerindeki ben’leri. Sakladıkları kendi’lerini. Tek bi’soruya karşılık onlarca farklı ve gerçek cevaplar… Kelimelerden hissedilen korku, kendini anlatma telaşı, yaşamak ve olmak istedikleri hayatlar hayaller (Tanıtım evreleri biter).

Bedenlerin arzunun tutsaklığına yenik düşmesi ve bilinçdışında itkilerinin sinsice su yüzüne çıkması ile ölüm ve doğum, yönetmenin de söylediği gibi olağanüstü tecrübeler hâline geliyor ve insanın dünyadaki gelip geçiciliği, yaşama tutunmak istediği her saniye karşısına dikilerek onunla âdeta alay eden silik bir hafızaya dönüşüyor.

Grup halindeki hareketlerin düzenleyici ilkesi

Umarsızca müziğin ritmiyle edilen bağımsız ama bir o kadarda gruba aitliğini belli eden danslar, sınırsız içilen içkiler ve alınan uyarıcı maddeler adeta yaşanan vahşet görüntülerine karşı hissizleşmeyi, gerçeği deneyimleme noktasında körelen bir bilinç durumunu ve duyarsızlaşmayı temsil ediyor. Güvenli alan olarak seçilen Sangria içerisine karıştırılan LSD ile bir anda tepetaklak gelip en güvendiği yerden vuruyor aitliği olan zümreyi; Kendisinden…

Hamile olduğunu fark eden kadın dansçının, karnındaki ceninin hayatına kendi elleriyle son verme isteyişi; bu kaotik ve kaoslu düzene yeni bi’bireyin daha ihtiyacı olmadığına kendi bencil düşünceleriyle karar vermesini vurguluyor. Yeni sorumlulukların altında ezilmek ve özgürlüğünün kısıtlanması da cabası.

Ebeveynlik duygusu

Annenin de dans grubunda yer aldığı ama ebeveynlik duygusundan uzak bi’şekilde çocuğuyla iletişim içinde olan ve sonunda çocuğun elektrik akımına kapılarak hayatını kaybettiğini gören bi’anneden bahsedelim birazda. Günümüz ebeveynliğindeki tutarsız tavırları gözler önüne seriyor bi’nebzede olsa. Çocuk diye adlandırdığımız birinin öyle bi’ortamda ne işi var sorusunu soralım ilk önce kendimize? Kendisine ayak bağı olmasını istemediği ve öyle bi’ortamdaki ona olan uygunsuzluktan ve kötülükten onu korumak istediği için, tavrındaki tutarsızlık ve işlevsizlik çocuğa karşı koca bir sorumsuzluğu da beraberinde getirdi. Koruyucu ebeveynlik adına, başı boş ve bi’başına bırakılmış çocuğun acısıyla baş başa kalmış bi’anne…

Bilinçdışı

Cinsellik ve saldırganlık… Freud bu iki kavramı insanoğlunun doğasına atfediyor… Ne bi’eksik ne bi’fazla… Müziğin ritmi, alkolün ve uyaranların de etkisiyle insan bilinçdışında karanlık kuytularında sakladıkları öfkeleri, doyumsuz ve saldırgan cinsel hazların ve bunlara sebebiyet veren hayvani dürtülerin ortaya çıkmasına kapı açıyor sadece. Bilinçdışına ait pek çok şey kontrolün elden kaybedilmesiyle birlikte su yüzüne çıkıyor. Dürtülerimizin bizi ele geçirmesi için bilinçdışımıza ihtiyacımız var.

Dışlanma

Aralarında bir de Müslüman olan dansçı var. Dininin kuralları gereği içki ve uyuşturucu kullanmayan tek kişi içlerinde ve o zümre tarafından ona karşı duyulan saldırgan tavır ve dışlanma sonucu donarak yaşama elveda diyor.

Ensest yasağının çiğnenmesi

Filmdeki bi’diğer sahne ise ensest ilişki… Freud’un geliştirdiği, Oedipus kompleksinin çözümlenmesi döneminde meydana gelen ağır bir bozukluktur. Köklerini psikoseksüel gelişim evrelerindeki fallik döneminden aldığı kabul edilir. Bunun en önemli nedenlerinden birisi kişide utanç duygusunun kaybıdır. Alınan alkolün kötüye kullanılması ve kız kardeşini yakın arkadaşından kıskanan ağabeyin uyuşturucu etkisi ile sonrasında yaşayacağı pişmanlığa rağmen tehlikeli girişimlerinin tezahürü olarak karşımıza çıkıyor. ‘’Kıskançlık olarak nitelendirilen bu durum bireyin sevdiği bi’şeyi ya da birini rakip gördüğüne kaptırma düşüncesi sonucu acı çekmesi ile ortaya çıkar.’’

Son Sözler

Alevler içinde kalan kadının acısı kahkahalarla karşılandı. Yardım etmek yerine sadece bakakalmak…

Zamana ayak uydurmaya çalıştıkça, modernizm çatısı altında toplandıkça tüm hayvani dürtülerimizle (id) karşı karşıya gelip onunla savaşmak zorunda kalıyoruz.

Film için sorulan sorulardan biri de ‘’Çok keskin ve sert bi’film olmadı mı?’’ cümlesi idi.

Filmin dehası Gasper’ın cevabı ise

Filmlerin çok sert dendiğinde ben de cevap olarak izleyicinin fazla yumuşak olduğunu söylüyorum.

Aslında belki de işin aslı tamamen şöyledir:

Gasper’in bahsini ettiği yumuşaklık biz insanın bilinçdışında yatanları ortaya çıkarmamak için sürekli üzerine keskin ve sert bastırışlarla örtmeye çalışması ve örtemediklerine verdiği şey’ler(dir)…

Psikanaliz kuramını simgeleyen filmlerden biriydi.

                                                                                                             İnsan…



Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️

Başa dön tuşu